Kleine initiatieven boeken succes in de professionele werkplaats in Tongelre

Fontys Mens en Maatschappij

Studenten werken samen aan impact voor de wijk vanuit DE STAP naar Gezonder

Binnen een professionele werkplaats (PW) werken studenten en docenten grensoverstijgend samen met maatschappelijke organisaties en wijkbewoners. Samen pakken ze echte problemen in de wijk aan, waarmee ze impact maken voor wijkbewoners. De PW in Tongelre, een onderdeel van DE STAP naar Gezonder, houdt eind juni op te bestaan. Lydia van Dinteren, docent bij Fontys Sociale Studies is als bruggenbouwer betrokken bij de PW in Tongelre. Samen met Fontysdocent Mijntje van der Locht, Fontysstudent Imke Cartigny en gebiedscoördinator Peter Engels blikt ze terug op de afgelopen twee en half jaar.

De start van de PW: van weggeefwinkel naar weggeefkast

Lydia: ‘Edwin, een actieve bewoner heeft voor de komst van DE STAP naar gezonder in Tongelre gezorgd en daarmee indirect voor de start van deze PW. Via hem kwam ik in contact met bewoner Rosa. Zij had het idee voor een weggeefwinkel. Zo kwamen een collega, expert op het gebied van circulaire economie, studenten en ik aan tafel met Coen van den Elsen, directeur bij basisschool ’t Karregat, schoolkinderen en inwoners van de wijk. We hebben gebrainstormd over wat er praktisch mogelijk was en uiteindelijk hebben we twee weggeefkasten gerealiseerd. Op basisschool ’t Karregat werd er, met behulp van subsidie vanuit DE STAP naar Gezonder, een weggeefkast geplaatst en ook op basisschool de Boschakker kwam er met een eenmalige subsidie een kast.’

Zelfstandig aan de slag in de wijk

Imke Cartigny is 4de jaars studente social work. In haar derde jaar liep ze een half jaar stage bij de PW in Tongelre. Ze kende Lydia al van haar minor community development en stagelopen in een PW sloot hier perfect bij aan.

‘Als je zelf proactief aan de slag gaat dan is er veel mogelijk binnen een PW. Soms is het even zoeken wat je kan doen en waar je meerwaarde ligt. Ik ben aangehaakt bij lopende projecten en ik ben gaan kijken wat er speelt in de wijk. Waar ik trots op ben is mijn betrokkenheid bij de weggeefkast. Ik ben in de beginfase bij de gesprekken geweest en heb de kast zien ontstaan van idee naar werkelijkheid. Naast de weggeefkast heb ik ook meegeholpen met het organiseren en begeleiden van taalactiviteiten zoals het taalcafé. Bewoners waardeerden het dat we er waren om hen te helpen.’

Kleine initiatieven boeken succes in de wijk

Naast stages draaien studenten ook mee met kortere projecten in de wijk. Peter Engels is gebiedscoördinator in de wijk Tongelre. Hij is het eerste aanspreekpunt voor leefbaarheid in de wijk en coördineert bewonersinitiatieven. Peter: ‘Vooral de kleine initiatieven van de PW kwamen goed uit de verf. Je merkt dat grotere projecten waarvoor veel afstemming nodig is lastiger zijn om te realiseren. Het tijdspad en de beschikbaarheid van studenten kwamen niet altijd overeen met de projecten en ook de samenwerkingspartners wisten studenten niet altijd te vinden. Naast de weggeefkast deden studenten ook onderzoek naar eenzaamheid onder senioren. Uit de goede gesprekken die ze samen voerden kwam naar voren dat er vraag is naar meer activiteiten in de wijk. Je wil natuurlijk dat zulke initiatieven ook na het vertrek van studenten blijven voortbestaan, daarom werden senioren zelf ook betrokken bij het organiseren ervan. In de toekomst kunnen ze het zelf oppakken.’

Ook studenten van de Fontys Academy for the Creative Economy (ACE) deden een kortlopend project over gezonde voeding in de wijk in het voorjaar van 2024. Mijntje van der Locht is docent bij ACE en houdt zich bezig met de vraag ‘hoe kunnen we impact maken met creatieve concepten?’. Mijntje: ‘Tijdens het cross-over lab werken studenten 10 weken samen aan een creatief concept. Ze leren samenwerken en ze passen onder andere hun kennis over doelgroepdenken toe. Na 10 weken presenteerden ze hun concept, wijkbewoners en andere geïnteresseerden waren welkom om te komen kijken. Studenten zochten zoveel mogelijk werkvormen om op een creatieve manier onderzoek te doen bij de doelgroepen kinderen, jongeren en gezinnen. De groep die zich bezighield met kinderen bedacht bijvoorbeeld een gymles waarin ze kinderen op een speelse manier ondervroegen. Kinderen vonden het leuk om samen te werken met volwassenen en de school was blij met extra handjes. Onze studenten hebben wijkbewoners geactiveerd en aan het denken gezet over gezond eten en leven. Ons uiteindelijke doel met dit project is impact maken in de wijk.’

Meerwaarde van een PW

Mijntje: ‘Naast de maatschappelijke impact die studenten realiseren zit de meerwaarde van een PW voor mij vooral in het samenwerken met studenten van andere disciplines. Wij werkten binnen de PW samen met studenten toegepaste psychologie en fysiotherapie. Ook leren studenten belangrijke vaardigheden. Het opbouwen van een goede relatie met je doelgroep is van essentieel belang in innovatieve processen. Binnen een PW draaien studenten een tijdje mee en leren ze hoe ze die aansluiting kunnen vinden. Een vaardigheid die ze in hun professionele carrière goed kunnen gebruiken!’

Imke: ‘Tijdens mijn stage heb ik ontdekt dat wijkwerk goed bij me past. Binnen een PW werk je samen met verschillende organisaties en zie je wat zij allemaal doen in en voor de wijk. Zo kun je kijken wat je leuk vindt en na je studie gerichter kiezen voor een organisatie. Nu ik erop terugkijk zie ik eigenlijk pas wat voor mooie dingen we hebben gerealiseerd met de PW.’

Peter: ‘Tongelre is een actiewijk. Er vinden veel onderzoeken plaats en er wordt gesproken over initiatieven, die uiteindelijk geen follow-up krijgen. Daarom vond ik het extra fijn om te zien dat de kleine projecten van Fontysstudenten wel zijn gerealiseerd. Een samenwerking met veel verschillende partners is niet altijd vanzelfsprekend. Daar moet je in investeren wil je een PW laten slagen. Over het concept van DE STAP en daarmee samenhangend een PW ben ik positief. Ik vind het jammer om de PW te zien vertrekken uit de wijk en had hen meer tijd gegund.’

Lydia: ‘De uitdaging blijft om echt aan te sluiten bij de behoefte van de bewoners. Er is soms een spanningsveld tussen de opdracht vanuit het onderwijs en de vragen vanuit de wijk. Deze waardevolle les neem ik zeker mee in de nieuw op te zetten PW in Eckhart/Vaartbroek waar ik me nu op richt. Mooi aan deze manier van samenwerken is dat verschillende studenten samenkomen. Zowel mbo-, hbo- als masterstudenten zijn betrokken geweest bij onze inspanningen in Tongelre. In totaal hebben 45 studenten van verschillende opleidingen bijgedragen aan de projecten. Ik blik terug op een goede en leerzame tijd. Samen hebben we op een bescheiden manier impact gemaakt in de wijk.’

Heb je een vraag over de PW in Tongelre of wil je meer weten over de nieuwe PW in Eckhart/ Vaartbroek? Neem contact op met Lydia van Dinteren: l.vandinteren@fontys.nl

Tekst: Kim  de Veer

Beeld: Jules van Iperen