‘Samenwerken met inwoners is niet vanzelfsprekend’

Fontys is een onderdeel van DE STAP naar gezonder, een beweging in de Brainportregio waarin verschillende partners samenwerken aan positieve gezondheid. Binnen de beweging is Fontys verantwoordelijk voor de bouwsteen ‘lerend vermogen’. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat samenwerkingspartners, studenten en inwoners van de Brainportregio van en met elkaar leren? Stephan Pauly is een van de kartrekkers van Fontys in dit project.

Stephan: ‘In het begin was het heel abstract, hoe geef je de bouwsteen ‘lerend vermogen’ waar Fontys binnen DE STAP naar Gezonder drager van is, vorm? We hebben met veel partners, hun belangen en ambities te maken. Het is ons doel om te werken aan positieve gezondheid vanuit de leefwereld van de inwoners. Om ‘lerend vermogen’ vorm te geven hebben we verschillende activiteiten uitgewerkt. Een voorbeeld hiervan is de samenwerking met het landelijk Samenwerkingsverband Actieve Bewoners (LSA). Zij brengen formele partijen, zoals zorg- en welzijnsorganisaties en het onderwijs, samen met informele partijen zoals inwoners. Dat is precies wat we met DE STAP voor ogen hebben. Het Fontys programmateam van DE STAP schreef, samen met partner binnen DE STAP Slimmer Leven, een projectaanvraag naar het Oranjefonds voor het programma Lokaal Samenspel. Het Oranjefonds ondersteunt de initiatieven binnen Lokaal Samenspel met financiële middelen en met een stuk coaching en inspiratie. Ons verzoek werd toegekend en inmiddels werken we al een jaar samen met LSA.’

Transdisciplinaire manier van samenwerken
‘Ook Fontysstudenten zijn een onderdeel van DE STAP. Ze werken met partners uit DE STAP samen in professionele werkplaatsen (PW) in de Brainportregio. De inzet is transdisciplinair samenwerken. Dat wil zoveel zeggen als samenwerken over disciplines heen, waarin inwoners volwaardig participeren door hun ervaringen te delen. Binnen Lokaal Samenspel/DE STAP werken we op drie niveaus samen: 

• Binnen de PW van DE STAP.
• Over de PW heen, de PW leren ook van elkaar.
• Op bestuursniveau bij betrokken partners van DE STAP,  waaronder Fontys zelf.

Er wordt gekeken naar: waar kan en wil de inwoner over gaan, wat kunnen en willen inwoners oppakken met professionals en wat ligt er voor de professionals om zelf op te pakken. Ook buiten DE STAP zijn er PW die op deze manier werken, of die op deze manier willen werken. Het programmateam professionele werkplaatsen doet onderzoek naar het vormgeven van deze transdisciplinaire PW. Ze krijgen daarbij ondersteuning van een kennismakelaar vanuit CityDeal Kennis Maken.’

ABCD-methode
‘LSA werkt volgens de Asset-Based Community Development (ABCD) methode. Een wijkaanpak waar van binnenuit wordt gewerkt aan een leefbare buurt in economisch, sociaal en cultureel opzicht. Een methode die goed aansluit bij de transdicisplinaire manier van samenwerken die Fontys voor ogen heeft. De ABCD-methode is bijzonder, omdat die uitgaat van de kracht van de gemeenschap. Niet denken vanuit problemen, maar vanuit mogelijkheden. Inwoners worden echt in positie gezet en krijgen regie. Inmiddels passen we deze werkwijze toe bij de PW van DE STAP en brengen we hem over naar onze samenwerkingspartners. De leefwereld van de bewoners staat centraal. De ABCD-methode is in eenvoudige taal geschreven zodat de kennis toegankelijk is voor alle inwoners.’

De bouwsteen lerend vermogen in de toekomst
‘Deze nieuwe manier van samenwerken is goed ontvangen. We krijgen veel positieve geluiden terug en ik merk dat er echt een samenspel is. Dat vind ik opvallend, omdat het een relatief klein project is, maar het werkt wel. Het afgelopen jaar hebben we bottom-up gewerkt, echt vanuit de inwoners intensief samen met de partners. Als we iets willen bereiken, moeten we meer naar hun leefwereld toebewegen. We hebben een financieringsaanvraag ingediend voor een vervolg. Als we de financiering weer rondkrijgen gaan we het inzetten op o.a. het leiderschap dat nodig is om tot transdisciplinair samenwerken te komen. Bestuurders hebben aangegeven hiermee aan de slag te willen. In samenwerken met inwoners zit de innovatie, maar die is niet vanzelfsprekend. Om ergens anders te komen hebben we een andere vorm en een andere route nodig. Het is daarom belangrijk dat er ook op bestuursniveau commitment en ondersteuning wordt gegeven aan deze nieuwe manier van samenwerken.’

Wil je meer weten over transdisciplinair samenwerken in een PW? Neem contact op met Janneke van den Heuvel, programmamanager van het programma PW: j.vandenheuvel@fontys.nl  Heb je een vraag over de ABCD-methode? Stel hem aan Stephan Pauly: s.pauly@fontys.nl

Auteur: Kim de Veer

Foto: Stephan Pauly